Bilgi İletişim Teknolojilerinin Okumaya Yönelik Tutuma Etkisi
DOI:
https://doi.org/10.15612/BD.2012.152Anahtar Kelimeler:
Okuma tutumu, Bilgi iletişim teknolojileri, İlköğretim ikinci kademe, ÖğrencilerÖzet
Bu çalışma, ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının bilgi iletişim teknolojilerine sahip olma ve bunları kullanma durumlarına göre değişip değişmediğinin belirlenmesi için gerçekleştirilmiştir. Araştırmada tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu çalışmanın evrenini Kırşehir il merkezindeki 6540 adet 6, 7 ve 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Evrenin tamamına ulaşmanın güçlüğü ve örnekleme kuramı dikkate alınarak evren içerisinden %3 hata payı ile alınan 959 öğrenci ise araştırmanın örneklemini meydana getirmiştir. Veriler, 2011-2012 eğitim ve öğretim yılının bahar yarıyılında toplanmıştır. Öncelikle ölçeğin geçerlilik, güvenirlik işlemleri tamamlanmış; bu işlemin ardından ölçek, on iki ilköğretim okulunda 44 farklı şubeye uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Özbay ve Uyar (2009)’ın geliştirdikleri İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Okuma Tutumlarını Belirleme Ölçeği kullanılmıştır. Veriler işlenirken SPSS 15.0 ve Lisrel 8.80 istatistik programları kullanılmıştır. Çalışmada çağdaş bilgi iletişim araçlarının kullanım durumu ya da bu araçlara sahip olma durumu arttıkça ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının azaldığı; klasik denebilecek kitap, gazete, dergi gibi araçların okunma, takip edilme sıklıklarının artması ile de okumaya yönelik tutumların arttığı sonucuna ulaşılmıştır.
İndirmeler
Referanslar
Açık, F. (2010, 19-23 Ekim). 15-18 yaş grubu çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak için öneriler. Okuma Kültürü ve Söz Varlığının Geliştirilmesi Çalıştayı’nda sunulan bildiri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Adler, Mortimer J. ve Doren, C. V. (2011). Kitapları nasıl okumalı. (A. E. Koca, Çev.). Ankara: Birleşik Yayınevi.
Aksaçlıoğlu, A. Gül ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28.
Alexander, J. Estill ve Filler, R. C. (1976). Attitudes and reading. Newark, Del.: International Reading Association.
Allport, G. W. (1967). Attitudes. Martin Fishbein (Ed.). Readings in attitude theory and measurement içinde New York: John Wiley.
Altay, G. (1969) Bibliyoterapi ve kütüphaneciler. Türk Kütüphaneciliği, 18(4), 241-243.
Arıcı, A. F. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuma durumları. Beceri- ilgi- alışkanlık- eğilim. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlık ve ilgileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem teknik ve ilkeler (7. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2012). Türkiye haberleşme sektörü üç aylık pazar verileri raporu. Ankara: Sektörel Araştırma ve Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
Bohner, G. ve Wanke, M. (2002). Attitudes and attitude change. Philadelphia: Psychology Press.
Brown, C. (2006). Social psychology. California: Sage Publications Ltd.
Can, R., Türkyılmaz, M. ve Karadeniz, A. (2010). Ergenlik dönemi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21.
Cesur, S. ve Paker, O. (2007). Televizyon ve çocuk: Çocukların TV programlarına ilişkin tercihleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(19), 106-125.
Crano, W. D. ve Prislin, R. (2006). Attitudes and persuasion. Annual Review of Psychology, 57, 345-374.
Demirer, V., Çintaş Yıldız, D. ve Sünbül, A. M. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar ve internet kullanımları ile kitap okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki: Konya ili örneği. İlköğretim Online Dergisi, 10(3), 1028-1036.
Fishbein, M. ve Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention, and behaviour: An introduction to theory and research. Reading, MA: Addison-Wesley.
Gökçe, E. (2011, 5-7 Ekim). İlköğretim öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları. 3. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu’nda sunulan bildiri. Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve Araştırma Merkezi.
Gönen, M. (2004). Öğretim boyunca okuma alışkanlığı. Okuma Kültürü ve Okullarda Uygulama Sorunları Toplantısı’nda sunulan bildiri. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Guthrie, J. T. ve Wigfi eld, A. (1999). How motivation fi ts into a science of reading. Scientifi c Studies of Reading, 3(3), 199-205.
Guthrie, R. (2002), The e-book: ahead of its time or a burst bubble?, LOGOS: The Journal of a World Book Community, 13(1), 9-17.
İnal, K. (2009). Okuma kültürü ve medya. Aydın Afacan (yay. haz.) Çocuk ve Okuma Kültürü Sempozyumu 24-25 Mayıs 2008 içinde (s.58-62). Ankara: Eğitim Sen.
İncelioğlu, M. (2004). Tutum algı iletişim. Ankara: Elips Kitap.
İşeri, K. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuma tutumlarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 468-487.
Karaçay, B. (2011). Okuyan beyin. Bilim ve Teknik, 256, 20-27.
Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Karatay, H. (2010,19-23 Ekim). Okuma alışkanlığını etkileyen faktörler ve edinimi için program önerisi. Okuma Kültürü ve Söz Varlığının Geliştirilmesi Çalıştayı’nda sunulan bildiri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (2003). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayıncılık.
McKenna, M. C., Kear, D. C. ve Ellsworth, R. A. (1995). Children’s attitudes toward reading: A national survey. Reading Research Quarterly, 30(4), 934-956.
Mohamed M. ve diğerleri (2012). Reading behaviors of students in Kolej Datin Seri Endon (KDSE). International Journal of Educational Management, 26(4), 381-390.
Oskamp, S. ve Schultz, P. W. (2005). Attitudes and opinions. (3. bs.). London: Lawrence Erlbaum Associates.
Öncü, H. (2012). Bibliyoterapi yönteminin okullarda psikolojik danışma ve rehberlik amacıyla kullanılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 16(1), 147-170.
Özbay, M. (2009). Anlama teknikleri I: Okuma eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
Özbay, M. ve Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. E-Journal of New World Science Academy, 4(2), 632-651.
Pamuk, O. (2011). Saf ve düşünceli romancı. İstanbul: İletişim Yayınları.
Radyo Televizyon Üst Kurulu. (2009). Televizyon izleme eğilimleri araştırması 2. Ankara: Kamuoyu Yayın Araştırmaları ve Ölçme Daire Başkanlığı.
Russ, K. (1989). Relating reading attitude to reading achievement in an East Los Angeles junior high school. Reading Improvement, 26(3), 208-214.
Sever, S. (2000). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme (3. bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Sever, S. (2007). Okuma kültürü edinme sürecinde Türkçe öğretiminin sorumluluğu. Okuma Kültürü ve Okullarda Uygulama Sorunları Toplantısı içinde (s. 108-126). Ankara: MEB Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Sever, S. (2010). Çocuk ve edebiyat (5. bs.). İzmir: TUDEM.
Shannon, A. (1980). Eff ects of methods of standardized reading achievement test administration on attitude toward reading. Journal of Reading, 23(8), 684-686.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Tomlinson, Carl M. ve Lynch-Brown, C. (2007). Essentials of young adult literature (5. bs.). Boston: Pearson/Allyn&Bacon.
Turan, L. (2005). Arkadaş edinme güçlüğü çeken çocukların problemlerini çözmede çocuk edebiyatından yararlanma. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 124-135.
Türkyılmaz, M. (2012). Gençlik romanlarının okuma becerisine etkisi ve değerler aktarımı bakımından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Wallbrown, F., Levine, M. ve Engin, A. (1981). Sex diff erences in reading attitudes. Reading Improvement. 18(3), 226-234.
Yalçın, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ.
Yalınkılıç, K. ve Ülper, H. (2011, 13-16 Ekim). İlköğretim 6-7-8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Samsun Sempozyumu’nda sunulan bildiri. Samsun.
Yeşilyaprak, B. (2009). Bibliyoterapi: Okuma ile sağaltım. Aydın Afacan (yay. haz.) Çocuk ve Okuma Kültürü Sempozyumu 24-25 Mayıs 2008 içinde (s.122-132). Ankara: Eğitim Sen.
Yılmaz, B. (1995). Okuma sosyolojisi: Ankara’da oturanların okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 9(3), 325-336.
Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136.
Yılmaz, B. (2007). Okuma alışkanlığı ve öğretmen. Okuma Kültürü ve Okullarda Uygulama Sorunları Toplantısı’nda sunulan bildiri. Ankara: MEB Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Yılmaz, B. (2009). Çocuklarda okuma kültürünü geliştirmede ebeveyn ve öğretmenin rolü. Aydın Afacan (yay. haz.) Çocuk ve Okuma Kültürü Sempozyumu 24-25 Mayıs 2008 içinde (s.133-140). Ankara: Eğitim Sen.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.